Bezpieczne opalanie - jakie są zasady?

Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.

Bezpieczne opalanie - jakie są zasady?

Czy opalanie jest bezpieczne?

Czy można mówić o bezpiecznym opalaniu? Ekspozycja skóry na słońce, bez odpowiedniego przygotowania jest szkodliwa dla zdrowia. Promieniowanie słoneczne może nie tylko poparzyć skórę, ale także doprowadzić do powstania niebezpiecznych zmian skórnych. Niewłaściwe opalanie skutkuje ponadto przyspieszeniem procesów starzenia  skóry.

Wszystkie negatywne skutki kąpieli słonecznych mają związek z emitowanym przez słońce promieniowaniem ultrafioletowym. Warto wiedzieć, że promieniowanie UV dzieli się na trzy pasma: UVA, UVB i UVC. Za najbardziej szkodliwe uchodzi promieniowanie UVB, które wprawdzie stanowi jedynie 5 proc. promieniowania ultrafioletowego, ale właśnie to pasmo jest odpowiedzialne za oparzenia skóry i niebezpieczne zmiany. Z kolei pasmo UVA, stanowiące 95 proc. promieniowania UV, przyczynia się przede wszystkim do przedwczesnego starzenia  skóry. Natomiast pasmo UVC nie stanowi zagrożenia dla człowieka ponieważ nie dociera do Ziemi.

Żeby uchronić się przed negatywnym wpływem promieniowania UV, nie trzeba całkowicie rezygnować z kąpieli słonecznych, ale należy zapoznać się z zasadami bezpiecznego opalania.

Jak bezpiecznie się opalać?

Jak bezpiecznie się opalać – to pytanie zadaje sobie wiele osób, wybierających się na wakacyjny wypoczynek. Żeby nie narażać skóry na szkodliwe promieniowanie UV, należy przede wszystkim stosować kosmetyki do opalania, które zapewniają ochronę przeciwsłoneczną. To jednak nie wszystko. Kosmetyki z filtrami UV nie zapewnią bezpieczeństwa, jeśli promieniowanie słoneczne nie będzie odpowiednio dawkowane.

Zasady bezpiecznego opalania ściśle określają, w jakich godzinach powinno się zażywać kąpieli słonecznych. Skóry nie należy wystawiać na słońce między godziną 11 a 15, czyli wtedy, kiedy promieniowanie jest najsilniejsze. Kosmetyk z filtrem UV należy nałożyć w ilości ok. 30 ml (dawka dla osoby dorosłej) na całe ciało ok. 20 min przed wyjściem na zewnętrz. Aplikację kremów powinno się powtarzać co 2 godziny lub po każdej kąpieli w wodzie czy wytarciu się ręcznikiem.

Ponadto, w czasie ekspozycji ciała na słońce, należy pamiętać o nakryciu głowy oraz stosowaniu okularów przeciwsłonecznych z odpowiednimi filtrami UV, żeby dodatkowo ograniczyć przenikanie promieni słonecznych i chronić wzrok.

Kosmetyki z filtrem do (bezpiecznego) opalania / Kosmetyki z filtrem

Kosmetyki do opalania należy stosować umiejętnie. Co to oznacza? Ochronę przeciwsłoneczną należy dostosować do karnacji. Zasada jest prosta – im jaśniejsza karnacja, tym krem do opalania powinien mieć wyższy filtr. Kosmetyki oznaczone są skrótem SPF, od Sun Protection Factor, co można przetłumaczyć jako wskaźnik ochrony przed promieniowaniem słonecznym. Kremy zazwyczaj mają wskaźniki od 6+ do 50+. Najwyższy, czyli 50 plus, gwarantuje najlepszą ochronę – zatrzymuje nawet 98 proc. promieniowania ultrafioletowego. Z takiej ochrony powinny korzystać osoby o bardzo jasnej lub jasnej skórze. Również kremy do opalania dla dzieci powinny gwarantować maksymalną ochronę przeciwsłoneczną.

W przypadku ciemniejszej karnacji można używać  kremów SPF 25 lub 30. Nie oznacza to jednak, że osoby o bardzo ciemnej karnacji mogą zrezygnować z ochrony przeciwsłonecznej. Bez względu na kolor skóry należy stosować kosmetyki z filtrami UV. Do ciemnej karnacji przeznaczone są kosmetyki oznaczone SPF 15, 20.

Mimo stosowania kosmetyków do opalania, nie zawsze udaje się uniknąć oparzenia słonecznego. Jeśli po kąpieli słonecznej na skórze pojawią się zaczerwienienie, świąd i pieczenie, warto wtedy sięgnąć po odpowiednie preparaty łagodzące i przyspieszające gojenie. Za skuteczne uchodzą żele hydrokoloidowe, które natychmiast przynoszą skórze ochłodzenie, a także niwelują ból oraz świąd. Ponadto przyspieszają gojenie ponieważ regulują poziom wilgotności skóry.

Bezpieczne opalanie w solarium

Opalanie w solarium wywiera podobny wpływ na skórę co ekspozycja na słońce. Lampy, zamontowane w łóżkach lub kabinach solaryjnych, emitują promieniowanie UV, dokładnie to samo, co promienie słoneczne. Oznacza to, że częste korzystanie z solarium przyczynia się przede wszystkim do przedwczesnego starzenia  skóry, ale także do powstawania niebezpiecznych zmian skórnych. Aby opalanie w solarium było bezpieczne, również należy stosować kosmetyki z filtrami UV.

Warto wiedzieć, że istnieje możliwość opalania bez szkodliwego promieniowania UV. Mowa o opalaniu natryskowym, które polega na opryskiwaniu ciała specjalną mgiełką, której składniki wchodzą w reakcję z aminokwasami, znajdującymi się w naskórku, co przyczynia się do brązowienia skóry. Co istotne, wspomniana mgiełka nie przenika do głębszych warstw naskórka, dlatego ten rodzaj opalania można uznać za całkowicie bezpieczny. Jedyny minus to krótki czas utrzymywania się opalenizny. Po opalaniu natryskowym złoto-brązową opalenizną można cieszyć się przez około tydzień.

Powiązane artykuły:

Jak nie zepsuć sobie wakacji przez oparzenie słoneczne >>
Filtr przeciwsłoneczny - jak długo działa? >>
Promieniowanie UV – szkodliwość i wpływ na skórę >>

 

Autor: Joanna Woźniak
Konsultacja merytoryczna: dr n. med. Katarzyna Kulig 

Bibliografia:

  1. Ebisz M., Brokowska M., Szkodliwe oddziaływanie promieniowania ultrafioletowego na skórę człowieka, Hygeia Public Health 2015, 50(3):467-473.
  2. https://www.ptfarm.pl/pub/File/FP/5_2009/10%20%20ochrona%20skory.pdf [dostęp 30.05.2022 r.]
  3. https://repozytorium.ka.edu.pl/bitstream/handle/11315/733/Gliwa_Gozdzialska_Jaskiewicz_Wplyw_promieniowania_UV_na_skore_2013.pdf;jsessionid=C423E5D0CBCFEFDC477C72FCC0B74A27?sequence=1 [dostęp 30.05.2022 r.]
Data publikacji: 18.12.2023

Oparzenia

Kompendium wiedzy nt. oparzeń

Domowe sposoby na oparzenia - czy stosować?
Oparzenia
Domowe sposoby na oparzenia - czy stosować?

3 miliony – do tylu wypadków dochodzi każdego roku w polskich domach. Do najczęstszych zaliczają się oparzenia skóry. Sprawdź, jak złagodzić ból po oparzeniu oraz czy warto korzystać z domowych spo...

Oparzenie po solarium – ile trwa i co robić? Domowe sposoby
Oparzenia
Oparzenie po solarium – ile trwa i co robić? Domowe sposoby

Oparzenie po solarium wynika ze zbyt długiej ekspozycji skóry na promieniowanie ultrafioletowe lamp stosowanych do opalania. Może być bolesne i groźne w skutkach, dlatego warto wiedzieć, co robić w...

Najlepsze sposoby na oparzenia u dzieci
Oparzenia
Najlepsze sposoby na oparzenia u dzieci

Oparzenia należą do najczęstszych ale też najbardziej nieprzyjemnych wypadków domowych z udziałem dzieci. Skutki oparzeń u dzieci są znacznie bardziej dotkliwe niż u osoby dorosłej co wynika z fakt...

Jak szybko poradzić sobie z oparzeniem słonecznym podczas urlopu?
Oparzenia
Jak szybko poradzić sobie z oparzeniem słonecznym podczas urlopu?

Z łagodnymi oparzeniami swobodnie możemy poradzić sobie samodzielnie, bez konieczności konsultacji lekarskiej. Miejsce oparzenia w pierwszej kolejności należy przemyć letnią wodą i nałożyć chłodny ...

Jak nie zepsuć sobie wakacji przez oparzenie słoneczne
Oparzenia
Jak nie zepsuć sobie wakacji przez oparzenie słoneczne

Zawartość promieniowania UVA w promieniach słonecznych jest 500-1000 razy większa niż UVB. Zaczerwienienie na skórze powstaje natychmiast po ekspozycji na promieniowanie UVA. Promieniowanie to nie ...

Poparzenia u dzieci od fajerwerków i petardy
Oparzenia
Poparzenia u dzieci od fajerwerków i petardy

Okres Świąt Bożego Narodzenia oraz Sylwester, czyli czas radosnego, rodzinnego kolędowania i szampańskiej zabawy, to jednocześnie okres, w którym gwałtownie rośnie ryzyko oparzeń i uraz&oacu...

Promieniowanie UV – szkodliwość i wpływ na skórę
Oparzenia
Promieniowanie UV – szkodliwość i wpływ na skórę

Promieniowanie UV dzieli się na UVA, UVB oraz promieniowanie UVC, które nie zagraża człowiekowi. Dwa pierwsze rodzaje promieni ultrafioletowych mogą natomiast stanowić niebezpieczeństwo dla ludzkie...

Blizna po oparzeniu - jak uniknąć? Co zrobić, żeby nie było?
Oparzenia
Blizna po oparzeniu - jak uniknąć? Co zrobić, żeby nie było?

Blizna po oparzeniu jest nieestetyczną pamiątką najczęściej nabytą po kontakcie z gorącym płynem, powietrzem lub rozgrzaną powierzchnią. Jak uniknąć powstania śladu po oparzeniu?

...
Fototyp skóry – co to jest i jak sprawdzić?
Oparzenia
Fototyp skóry – co to jest i jak sprawdzić?

Fototyp skóry stanowi podział na poszczególne typy skórne w odniesieniu do reakcji skóry, wystąpienia oparzeń, wynikające z ekspozycji na słońce oraz w zależności od barwy skóry, włosów i oczu dane...

Co na oparzenia? Wrzątkiem i olejem
Oparzenia
Co na oparzenia? Wrzątkiem i olejem

Co na oparzenia warto stosować? Jak postępować w przypadku oparzenia wrzątkiem, a jak opatrzyć ranę od rozgrzanego oleju? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w artykule.

...
Budowa skóry (anatomia) – funkcje i schemat
Skóra
Budowa skóry (anatomia) – funkcje i schemat

Budowa skóry charakteryzuje się warstwową konstrukcją. Taki schemat budowy pozwala skutecznie spełniać ważne funkcje fizjologiczne. Sprawdź, jak jest zbudowana skóra i w jaki sposób chroni organizm...

Filtr przeciwsłoneczny - jak długo działa?
Oparzenia
Filtr przeciwsłoneczny - jak długo działa?

Filtr przeciwsłoneczny stanowi dziś jeden z głównych składników kosmetyków do pielęgnacji skóry, nie tylko tych konkretnie dedykowanych ochronie przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego....

Oparzenia termiczne – czym są i jak ich unikać? Pierwsza pomoc
Oparzenia
Oparzenia termiczne – czym są i jak ich unikać? Pierwsza pomoc

Oparzenia termiczne powstają na skutek kontaktu skóry z wysoką temperaturą. Ich głębokość, skutki oraz czas leczenia w dużej mierze zależą od udzielonej poszkodowanemu pierwszej pomocy, dlatego war...

Pęcherz po oparzeniu - co zrobić i czy można przebić?
Oparzenia
Pęcherz po oparzeniu - co zrobić i czy można przebić?

Rany oparzeniowe różnią się między sobą w zależności od głębokości oraz rozległości uszkodzenia skóry. Obecność pęcherza po oparzeniu wskazuje, że uszkodzeniu uległ nie tylko naskórek, ale częściow...

 
•