Pęcherz po oparzeniu - co zrobić i czy można przebić?

Rany oparzeniowe różnią się między sobą w zależności od głębokości oraz rozległości uszkodzenia skóry. Obecność pęcherza po oparzeniu wskazuje, że uszkodzeniu uległ nie tylko naskórek, ale częściowo także skóra właściwa. Sprawdź, jak postępować z pęcherzami po oparzeniu oraz czy należy je przebijać.

Czym jest pęcherz po oparzeniu?

Oparzenie jest uszkodzeniem skóry i tkanek podskórnych na skutek działania prądu, promieniowania, substancji chemicznych lub wysokiej temperatury. Ze względu na głębokość i rozległość uszkodzenia skóry, medycy dzielą oparzenia na cztery podstawowe stopnie:

• I stopień to uszkodzenie powierzchniowe, obejmujące tylko naskórek, które charakteryzuje się zaczerwienieniem skóry,
• II stopień to uszkodzenie nie tylko naskórka, ale także powierzchownych warstw skóry właściwej, które można rozpoznać po obrzęku, obecności pęcherzy, wypełnionych surowiczym płynem, a także zaczerwienieniu skóry z charakterystycznymi białymi plamami,
• III stopień oznacza uszkodzenie skóry właściwej na całej grubości, w przebiegu którego skóra jest wyraźnie zwęglona lub przybiera perłowobiałą barwę,
• IV stopień to oparzenia głębokie, obejmujące naskórek, całą grubość skóry właściwej, a także tkankę podskórną. Dodatkowo mogą obejmować tkanki leżące poniżej: mięśnie, ścięgna, kości i inne struktury znajdujące się pod zwęgloną skórą.

Obecność pęcherza po oparzeniu oznacza, że uszkodzeniu uległ nie tylko naskórek, ale częściowo także skóra właściwa. Takie uszkodzenie skóry jest charakterystyczne dla łagodnych oparzeń II stopnia.

Dlaczego pojawia się pęcherz po oparzeniu?

Wiele osób zastanawia się, dlaczego powstaje pęcherz po oparzeniu oraz jak leczyć takie uszkodzenie skóry. Pojawienie się pęcherza w miejscu oparzenia należy postrzegać jako reakcję obronną skóry. Pęcherz stanowi naturalny opatrunek, chroniący przed zainfekowaniem rany oparzeniowej.

Charakterystyczny pęcherz, wypełniony płynem surowiczym w kolorze przejrzysto żółtym, powstaje zazwyczaj w pierwszej dobie od urazu. Najczęściej występuje w przebiegu oparzeń termicznych, czyli powstałych na skutek działania ognia lub gorących płynów (zwykle wrzącej wody lub rozgrzanego oleju). Do takich oparzeń najczęściej dochodzi w kuchni, w trakcie przygotowywania posiłków. Szacuje się, że każdego roku poparzeniom termicznym ulega nawet 300-400 tysięcy osób [3].

Czy przebić pęcherz po oparzeniu?

Wiele osób, które doświadczyły poparzenia termicznego II stopnia, zastanawia się, czy przebić pęcherz po oparzeniu. Niekiedy można spotkać się z opinią, że pęcherz powstały pod wpływem oparzenia należy samemu przebić, aby przyspieszyć proces gojenia. Jest to mit, z którym lekarza walczą od lat. Pęcherzy powstałych po oparzeniu nie należy samodzielnie przebijać, gdyż może to skutkować zakażeniem rany, co wpłynie negatywnie na proces gojenia oraz może skutkować powstaniem blizny.

Jak zatem postępować z oparzeniami II stopnia? Pierwszą czynnością, jaką należy wykonać, jest schłodzenie rany. Oparzenia I stopnia oraz łagodne II stopnia można schładzać pod bieżącą, chłodną, ale nie lodowatą wodą przez około 10-15 minut. Po ochłodzeniu skóry, warto użyć żelu hydrokoloidowego, który zapewni ranie wilgotne środowisko, dzięki czemu przyspieszy proces gojenia. Zaletą tego typu preparatów jest również ochrona oparzeń przed infekcjami oraz łagodzenie dolegliwości bólowych.

W przypadku rozległych ran oparzeniowych II, III i IV stopnia, należy zgłosić się do szpitala, na oddział ratunkowy lub wezwać zespół ratownictwa medycznego (ZRM).

Co zrobić, gdy pęknie pęcherz po oparzeniu?

Łagodna rana oparzeniowa II stopnia zwykle goi się przez około dwa tygodnie. W procesie gojenia pęcherz zazwyczaj samoistnie pęka, co nie powinno być dla pacjenta powodem do niepokoju. Pęknięty pęcherz po oparzeniu warto zdezynfekować, aby zapobiec ewentualnemu zakażeniu. Należy jednak pamiętać, że ran oparzeniowych nie dezynfekuje się na początkowym etapie gojenia. Wskazane jest jedynie schłodzenie rany oraz założenie opatrunku (może to być opatrunek w żelu).

Dopiero wtedy, gdy pęknie pęcherz po oparzeniu, można zastosować preparat dezynfekujący, jednak taki, który nie zawiera alkoholu ani jodyny, z uwagi na działanie wysuszające oraz drażniące. Najlepiej zastosować preparat antyseptyczny na bazie oktenidyny.

Po zdezynfekowaniu rany, należy zaaplikować stosowany wcześniej preparat, na przykład żel hydrokoloidowy, który przyspieszy gojenie oraz zmniejszy ryzyko powstania blizn. Żel stworzy na ranie barierę ochronną, a więc będzie pełnił funkcję opatrunku. Natomiast w razie potrzeby można zastosować dodatkowy opatrunek osłaniający.

Powiązane artykuły:

Domowe sposoby na oparzenia - czy stosować? >>
Oparzenia u dzieci – pierwsza pomoc >>
Opatrunek żelowy w sprayu >>

Autor: Joanna Woźniak
Konsultacja merytoryczna: dr n. med. Katarzyna Kulig