Najlepsze sposoby na oparzenia u dzieci

Oparzenie

Oparzenie to uszkodzenie skóry i nierzadko głębiej położonych tkanek w następstwie kontaktu skóry z wysoką temperaturą (gorące płyny, gorące powierzchnie, ogień, para wodna), prądem elektrycznym lub chemikaliami [1-2].

Przyczyny oparzeń u dzieci

Oparzenia należą do najczęstszych ale też najbardziej nieprzyjemnych wypadków domowych z udziałem dzieci. Skutki oparzeń u dzieci są znacznie bardziej dotkliwe niż u osoby dorosłej co wynika z faktu, że skóra dziecka jest nieporównywalnie cieńsza. W związku z tym oparzenia u dzieci są znacznie głębsze niż u osoby dorosłej. Oparzenie, które u osoby dorosłej wywołuje tylko zaczerwienienie i krótkotrwałe pieczenie, u kilkumiesięcznego niemowlęcia doprowadza do głębokiego oparzenia obejmującego wszystkie warstwy skóry. W grupie dzieci najbardziej narażone na oparzenia są dzieci najmłodsze. Najczęściej są one wynikiem niedostatecznego nadzoru ze strony opiekunów prawnych [1-3].

Dzieci mogą się oparzyć w warunkach domowych m.in. gorąca kuchenką, czajnikiem elektrycznym, gorącą żarówką, ogniem, gorącym żelazkiem, gorącymi płynami lub parą. Lista zagrożeń jest długa, dlatego należy bardzo ostrożnie i z wyobraźnią posługiwać się sprzętami i przedmiotami, które mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla dziecka. Warto wprowadzić zabezpieczenia w domu przed wystąpieniem przykrego wypadku. Można np. założyć specjalną osłonę na płytę kuchenną, zabezpieczyć kable elektryczne, kontakty i gniazdka za pomocą specjalnych zaślepek, ograniczyć dostęp dziecka do kuchenki i czajnika elektrycznego oraz nie używać obrusów, które dziecko może łatwo ściągnąć i wylać na siebie gorące płyny [1-3].

Stosunkowo najczęściej u dzieci dochodzi do oparzeń termicznych, a ich źródła stanowią wrzątek, gorące mleko, gorąca zupa, płomienie, para wodna, żelazko, grzejniki. Zdarzają się także oparzenia środkami chemicznymi (oblanie się lub wypicie niebezpiecznej substancji), których skutki są szczególnie groźne dla ich zdrowia i życia. W trakcie zabawy u dzieci może też dochodzić do oparzeń elektrycznych, najczęściej w związku z manipulacjami przy kontaktach [1-3].

Pierwsza pomoc w oparzeniach

• W przypadku oparzeń lekkich, czyli takich w których występuje zaczerwienienie i ew. pęcherze możemy udzielić dziecku pomocy w domu. Oczywiście pod warunkiem, że oparzenia te nie zajmują rozległej powierzchni. W przypadku pozostałych oparzeń powinniśmy wezwać pogotowie ratunkowe. Pogotowie powinniśmy wezwać także zawsze gdy oparzenia zajmują powyżej 5% powierzchni ciała dziecka [2-5].
  
  W przypadku lekkich oparzeń w pierwszej kolejności należy schłodzić miejsce oparzenia zimną ale nie lodowatą wodą. Chłodzenie oparzonej powierzchni należy kontynuować przez ok. 15-20 minut. Nie należy schładzać całego ciała dziecka gdyż różnica temperatur może prowadzić do powstania szoku termicznego. Po schłodzeniu należy delikatnie ściągnąć odzież. Przy czym w sytuacji gdy ubranie jest przyklejone do skóry nie należy odrywać go gwałtownie, ponieważ może odejść razem ze skórą. Przy lekkich oparzeniach po schłodzeniu należy przykryć miejsce oparzenia suchym, nieprzywierającym czystym opatrunkiem. U dzieci powyżej drugiego roku życia można zastosować żel hydrokoloidowy, który hamuje parowanie i zmniejsza utratę płynu przez naskórek oraz wspomaga regenerację uszkodzonej skóry. W przypadku gdy zmiany chorobowe są dla dziecka bolesne warto podać środek przeciwbólowy [2-5].
  
  
• Znanych jest także dużo sposobów domowych, które znajdują zastosowanie w postępowaniu z lekkimi oparzeniami. Można np. na lekkie oparzenia stosować okłady z pokrojonego ogórka lub pomidora. Poza tym można stosować także okłady z białego twarogu, przy czym okład ten nie powinien być nałożony bezpośrednio na oparzoną powierzchnię ale przez bawełniany gazik. Można stosować także okłady z olejku z dziurawca, także pod opatrunek. Nie wolno posypywać oparzonych miejsc mąką, smarować tłuszczem (np. masłem lub olejem) ani pastą do zębów. Przy czym należy podkreślić, że zdecydowanie rekomendowane jest stosowanie preparatów aptecznych, jak np. żele hydrokoloidowe, ponieważ nie niosą one za sobą ryzyka dodatkowych zakażeń i w sposób istotny przyspieszają gojenie.
  
  
• W przypadku oparzenia dziecka prądem elektrycznym mogą wystąpić zarówno obrażenia zewnętrzne jak i wewnętrzne. Nie wolno dotykać dziecka, które ma kontakt z włączonym źródłem prądu. Pierwszym naszym działaniem powinno być wówczas wyłączenie bezpiecznika zasilania, dopiero wtedy można dotykać porażonego dziecka. Jak najszybciej należy wezwać pogotowanie ratunkowe. Następnie należy kontrolować czy dziecko jest przytomne, czy oddycha. W przypadku gdy dziecko nie reaguje na nasze polecenia, nie oddycha należy rozpocząć resyscytację krążeniowo-oddechową. Jeżeli natomiast dziecko jest przytomne i oddycha samodzielnie należy ułożyć je w pozycji bocznej ustalonej i oczekiwać karetki pogotowania ratunkowego [2-5].
  
  
• W przypadku oparzeń chemicznych skóry powinno się jak najszybciej usunąć środek chemiczny z powierzchni skóry. Gdy mamy do czynienia z substancją sypką należy ją delikatnie zetrzeć a następnie przepłukać skórę dużą ilością wody. Z kolei substancje płynne należy spłukać dużą ilością wody. W sytuacji gdy substancja chemiczna zostanie spożyta doustnie zaleca się wypicie płynów obojętnych, np. wody czy mleka. Nie wolno prowokować wymiotów u poszkodowanego dziecka [2-5].

Kiedy konieczna jest konsultacja z lekarzem

Każde rozległe oparzenie termiczne, oparzenie elektryczne oraz oparzenie chemiczne wymaga oceny poszkodowanego przez lekarza lub zespół pogotowania ratunkowego. Zespół ten wdraża niezbędne w danym przypadku czynności ratunkowe. W większości przypadków po tych oparzeniach wymagana będzie obserwacja i leczenie w warunkach szpitalnych. Jeżeli oparzeniu uległo niemowlę lub dziecko do drugiego roku życia to niezależnie od wielkości oparzonej powierzchni powinno być skonsultowane z lekarzem [1-5].

Powiązane artykuły:

Poparzenia u dzieci od fajerwerków i petardy >>
Oparzenia u dzieci – pierwsza pomoc >>
Apteczka pierwszej pomocy – co należy posiadać na wypadek ran i oparzeń >>

Dr n.med. Oliwia Jakubowicz
specjalista dermatologii i wenerologii