Fakty i mity w leczeniu ran i oparzeń

Z ranami i oparzeniami mamy do czynienia na co dzień. Każdy z nas ma podstawową wiedzę w tym zakresie i potrafi na swój sposób sobie z nimi radzić. Jednak w postępowaniu z ranami i oparzeniami funkcjonuje bardzo dużo mitów, powtarzanych z pokolenia na pokolenie. Niektóre z nich mogą być bardzo niebezpieczne i mogą stanowić zagrożenie dla naszego zdrowia lub życia. Poniżej przedstawiono najczęściej powtarzane mity oraz fakty w leczeniu ran i oparzeń.

1. Organizm sam powinien sobie radzić z zarazkami

• FAŁSZ
  Układ odpornościowy każdego człowieka potrafi radzić sobie z bakteriami i wirusami jeżeli nie została przerwana naturalna bariera obronna organizmu, jaką stanowi skóra. W sytuacji gdy powstaje rana, bariera obronna zostaje przerwana i powstają wrota do rozwoju infekcji. Dlatego jednym z podstawowych działań w postępowaniu z raną jest jej dezynfekcja, czyli przemycie środkiem antyseptycznym, w celu odkażenia jej powierzchni i eliminacji ryzyka rozwoju zakażenia [1].

2.Powierzchnia rany powinna być sucha

• FAŁSZ
  Przekonanie, że rana powinna być sucha jest bardzo powszechne. Niestety nic bardziej mylnego. Odpowiednie nawilżenie rany ma podstawowe znaczenie dla przyspieszenia procesu gojenia. Wilgotne środowisko opóźnia tworzenie się na powierzchni rany strupa i przyspiesza powstawanie nowego naskórka [1-4].

3. Rany najlepiej przemyć jodyną lub alkoholem

• FAŁSZ
  Na powierzchnię rany nie należy stosować preparatów zawierających w składzie jodynę lub alkohol z uwagi na ich działanie drażniące i wysuszające. Sucha rana goi się dłużej i gorzej niż rana nawilżona [1-4].

4. Należy przekłuć pęcherze powstałe po oparzeniu

• FAŁSZ
  Nie wolno przekłuwać pęcherzy powstałych po oparzeniu. Pęcherze powstają w ciągu pierwszej doby od oparzenia i stanowią naturalny opatrunek, który chroni przed powstawaniem blizn. Ponadto pęcherz zabezpiecza miejsce oparzenia przed rozwojem zakażeniem skóry [1-4].

5. Każda nawet najmniejsza rana wymaga odkażenia

• PRAWDA
  Odkażone rany szybciej się goją. Ponadto odkażając ranę zapobiegamy rozwojowi zakażenia. Tak więc nawet w przypadku niewielkich skaleczeń takie działanie przynosi wymierne efekty [1-4].

6. Zmieniamy opatrunek możliwie jak najrzadziej

• PRAWDA
  Zbyt częsta zmiana opatrunków działa drażniąco na nowe, delikatne tkanki i niszczy procesy naprawcze. Takie działania spowalniają proces gojenia się rany. W przypadku ran przewlekłych opatrunki powinno się zmieniać co 7 dni, a w przypadku dużego wysięku co 2-3 dni [1-4].

7. Poparzone miejsca najlepiej posmarować masłem, olejem lub innym tłuszczem

• FAŁSZ
  Oparzeń nie wolno smarować żadnymi domowymi środkami. Oparzenie to przerwanie ciągłości skóry i jej uszkodzenie i tak powinniśmy to traktować. Stosowanie na powierzchnię oparzenia masła i innych tłuszczów utrudnia gojenie i zwiększa ryzyko powstania blizn [1,3-4].

8. Na oparzenia najlepiej robić okłady z moczu aby nie było blizn

• FAŁSZ
  Absolutnie nie wolno robić okładów z moczu na miejsca oparzone. Zawartość moczu, m.in. amoniak, sole mineralne mogą wywołać podrażnienia. Dodatkowo w cewce moczowej mogą znajdować się groźne bakterie z rodziny Proteus albo E. coli, które mogą spowodować rozwój zakażenia w miejscu oparzenia [1].

9. Słona woda leczy rany

• FAŁSZ
  Słona woda morska może wywoływać podrażnienia skóry oraz zakażenia, z uwagi na zawarte w niej bakterie. Nie należy zatem płukać ran i skaleczeń w wodzie morskiej [1-4].

10. Na oparzenie najlepiej jest zastosować Pantenol

• FAŁSZ
  Dekspantenol to substancja czynna, który służy do leczenia oparzeń słonecznych, których główne to objawy to pieczenie i zaczerwienienie skóry. W przypadkach poważniejszych oparzeń nie powinien być stosowany. Preparat może powodować uczulenie [1-4].

Powiązane artykuły:

Metody leczenia ran >>
Jak przebiega gojenie się ran i skaleczeń >>
Fazy gojenia się rany >>

Dr n.med. Oliwia Jakubowicz
specjalista dermatologii i wenerologii